Wiele osób kupując dom, myśli tylko o zaletach z nim związanych, czyli o możliwości organizowania grilla, postawienia basenu dla dzieci czy picia kawy na tarasie. Jednak pamiętaj, decydując się na dom jednorodzinny - kupno to dopiero początek i musisz też mieć świadomość szeregu nowych obowiązków, które pojawią się w twoim życiu. Za dom odpowiada się samemu, nie wyręczy cię spółdzielnia mieszkaniowa ani zarządca budynku.
Interesuje cię mieszkanie w domu jednorodzinnym? Kupno takiej nieruchomości to oczywiście szereg korzyści, ale też spora odpowiedzialność. Jeżeli aktualnie mieszkasz w bloku, to naprawdę możesz się zdziwić, o jakie sprawy trzeba dbać we własnym zakresie. Dlatego, zanim jeszcze zdecydujesz się na kupno domu, dowiedz się, za co odpowiada jego właściciel.
1. Wyższe koszty utrzymania
Mieszkania w blokach mają zazwyczaj 40 – 70 mkw, domy jednorodzinne z kolei charakteryzują się znacząco większą powierzchnią: nawet 150 – 200 mkw. A to oznacza, że koszty utrzymania będą znacząco wyższe. W końcu duży metraż trzeba ogrzać (albo latem ochłodzić). Jeżeli zdecydujesz się na więcej niż jedną łazienkę, to prawdopodobnie zwiększy się zużycie wody. Więcej wody zużywa się także do sprzątania, do tego dochodzi podlewanie ogrodu.
Zużycie prądu także będzie wyższe, bo trzeba oświetlić więcej pomieszczeń i zazwyczaj mieszkańcy domów decydują się na posiadanie większej liczby sprzętów elektronicznych, które nie mieściły się w małym mieszkaniu (np. ekspres do kawy, suszarka bębnowa czy odkurzacz automatyczny).
Dlatego już na etapie szukania oferty warto zwracać uwagę na domy, które pozwolą obniżyć domowe rachunki (bo np. posiadają pompę ciepła czy instalację fotowoltaiczną). Koniecznie także zapytaj o to, w jaki sposób dom jest ocieplony, bo dobra izolacja sprawi, że mniej będziesz płacić za ogrzewanie i klimatyzację.
2. Okresowe przeglądy instalacji
Dla własnego bezpieczeństwa musisz cyklicznie wykonywać przeglądy instalacji. W blokach dba o to spółdzielnia mieszkaniowa i co jakiś czas wszystkie mieszkania odwiedzają fachowcy. Jeżeli mieszkasz w domu jednorodzinnym, to zgodnie z Prawem budowlanym musisz raz w roku zorganizować kontrolę instalacji gazowej, przewodów kominowych i wentylacji. A dodatkowo przeprowadzać:
- generalny przegląd stanu technicznego budynku (wszystkich instalacji) – raz na pięć lat,
- kontrolę instalacji elektrycznej i piorunochronnej – raz na pięć lat,
- sprawdzenie efektywności energetycznej w urządzeniach chłodniczych w kanalizacji – raz na pięć lat,
- weryfikacja stanów kotłów o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW, opalanych paliwem ciekłym lub stałym – raz na dwa lata,
- weryfikacja stanów kotłów o efektywnej nominalnej wydajności od 20 do 100 kW, opalanych paliwem ciekłym lub stałym oraz kotłów gazowych – raz na cztery lata.
Koniecznie pamiętaj o zatrudnieniu do przeprowadzenia kontroli osób, które mają stosowne uprawnienia. Ważne jest również to, że jeśli nie dopełnisz obowiązku wykonywania przeglądów albo nie naprawisz wykrytych usterek, to czeka cię kara grzywny, ograniczenia lub pozbawienia wolności.
Więcej o tym, jak dbać o dom dowiesz się tutaj: "Jak dbać o dom? Bezpieczeństwo i stan techniczny".
3. Odpowiedzialność za usterki
Jako właściciela domu jednorodzinnego spada na ciebie odpowiedzialność związana z usterkami. Nie będzie można zadzwonić do wspólnotowego konserwatora i powiedzieć, że cieknie ci kran albo w jednym gniazdku nie ma prądu. Za naprawę wszystkiego, co się zepsuje, odpowiadasz sam i to w twojej gestii leży to, aby odpowiednio wykryć usterkę (sam albo z pomocą fachowców) i naprawić ją albo zatrudnić ekipę.
Pamiętaj, że od tego, czy dom będzie w dobrym stanie technicznym, zależą nie tylko komfort, ale też zdrowie i życie twoje i twoich bliskich. Nie bagatelizuj więc wilgoci na ścianie czy pęknięć na posadzce – im szybciej je naprawisz, tym mniej będzie to kosztowało.
4. Potrzeba większych remontów
Kiedy kupisz dom jednorodzinny, to oprócz pomalowania ścian czy wymiany kafelek czekają cię również większe i droższe remonty, których efektów często nie widać. Może się zdarzyć, że zapchają się przewody kominowe, odpadnie dachówka, kanalizacja będzie niewydolna czy będzie spięcie w instalacji elektrycznej. Posiadając własny budynek, odpowiadasz nie tylko za jego wnętrza, ale także za całą jego bryłę i otoczenie (w granicach twojej działki).
5. Dbałość o ogród
Własny ogród to coś, o czym naprawdę często marzą mieszkańcy bloków. Przyjemnie chodzi się bowiem po trawie zroszonej rosą, pije poranną kawę na świeżym powietrzu, organizuje garden party czy udostępnia dzieciom ich własny plac zabaw. Warto jednak pamiętać, ze własny ogród do także obowiązki. Trzeba kosić trawę, wyrywać chwasty, sadzić rośliny, przycinać drzewa i krzewy czy spulchniać ziemię. Wiele osób jednak takie czynności relaksują. Może będzie tak i w twoim przypadku?
6. Odśnieżanie posesji
Nieodśnieżony chodnik czy sople zwisające z dachu to zagrożenie dla osób, które będą przechodzić koło twojej posesji. Dlatego ty jako właściciel musisz zadbać o usunięcie niebezpieczeństwa. Możesz to robić osobiście albo zatrudnić firmę, która będzie o to dbała. Jeżeli nie dopełnisz swojego obowiązku, to podlegasz karze nagany lub grzywny do 1,5 tys. zł. Z kolei gdy na twoim terenie wydarzy się wypadek, to jego ofiara może pozwać cię i na mocy przepisów Kodeksu cywilnego i żądać odszkodowania.
Te zasady mają zastosowanie zawsze, nawet wtedy gdy śnieg spadnie w nocy, a ty rano spieszysz się do pracy. Zanim tam się udasz, to musisz odśnieżyć chodnik i usunąć sople z dachu albo poprosić lub zatrudnić kogoś, kto zrobi to w twoim imieniu.
7. Regulacja ogrzewania
Mieszkańcy bloków często dyskutują z sąsiadami, czy u nich już „grzeją”. Tylko po ciepłym kaloryferze można poznać, że rozpoczął się sezon grzewczy. W domu jednorodzinnym musisz zadbać o to sam i kiedy robi się chłodniej, to włączyć piec, wyregulować pompę ciepła czy rozpalić kominek. Jeśli tego nie zrobisz, to w domu będzie po prostu zimno. Ma to jednak pewną zaletę – sam decydujesz, kiedy zwiększyć, a kiedy obniżyć temperaturę wnętrz.
Pamiętaj też o konieczności zgłoszenia źródła ogrzewania - "Jak, gdzie i kiedy zgłosić źródło ogrzewania?"
8. Systemy zabezpieczeń
Nie chcesz, żeby ktoś cię okradł? Również o to trzeba zadbać samemu. Opłaca się więc zainwestować w alarm, kamery, solidną bramę garażową i drzwi antywłamaniowe. Złodziei odstraszą również zewnętrzne rolety, które dobrze jest opuszczać, kiedy nikogo nie ma w domu. Kiedy jednak wyjeżdżasz na dłuższy urlop, to niezależnie od zastosowanych zabezpieczeń poproś rodzinę czy sąsiadów, żeby mieli oko na twoją posesję. Więcej o systemach alarmowych w domu jednorodzinnym dowiesz się tutaj: "Systemy alarmowe w domu jednorodzinnym".
9. Gospodarowanie odpadami
Kiedy mieszkasz w bloku, kwestia gospodarowania odpadami sprowadza się do wyniesienia śmieci i segregowania ich, korzystając z przeznaczonych do tego pojemników. Kiedy posiadasz dom, sprawa nieco się komplikuje. Gdy się przeprowadzisz, musisz złożyć w swojej gminie deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Rada gminy ustala daną taryfę, a to, ile zapłacisz, zależy od: liczby mieszkańców, powierzchni domu i ilości zużywanej wody.
Dodatkowo musisz wyposażyć swoją posesję w odpowiednie kosze na śmieci, a odpady segregować według następujących reguł:
- pojemnik niebieski – papier i tektura,
- pojemnik zielony – szkło,
- pojemnik żółty – metale i tworzywa sztuczne,
- pojemnik brązowy – odpady bio,
- pojemnik w dowolnym, innym kolorze – odpady zmieszane.
Zazwyczaj gmina z góry ustala harmonogram odbioru odpadów, a ty musisz zadbać o to, aby wystawić przed płot odpowiednie kosze w danym dniu. Dzięki temu zakład oczyszczania miasta będzie miał do nich łatwy dostęp.
10. Organizacja dojazdów
Domy jednorodzinne w większości przypadków nie są zlokalizowane w centrum miast. Dlatego mieszkając na przedmieściach czy na wsi trzeba przeorganizować życie rodzinne. Robić rzadziej, ale większe zakupy, planować z wyprzedzeniem sprawy do załatwienia na mieście czy opłacić dzieciom świetlicę. Trudniej jest bowiem wyskoczyć do sklepu tylko po mleko, nie ma drogerii pod nosem, a dzieci często trzeba zawozić do szkoły lub przedszkola.
Wybierając dom, warto więc zwrócić uwagę, czy w pobliżu jest przystanek komunikacji zbiorowej albo dworzec kolejowy. Wtedy nawet bez samochodu dasz radę dotrzeć do centrum.
Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html