Kiedy naukowcy ogłaszają, że zawody związane z branżą nieruchomości należą do najbardziej zagrożonych likwidacją, sprawa wydaje się poważna. Badania przeprowadzone przez badaczy z Uniwersytetu w Oksfordzie¹ pokazały, że prawdopodobieństwo zautomatyzowania pracy pośredników w obrocie nieruchomościami wynosi 97%, a w przypadku agentów zajmujących się sprzedażą nieruchomości – 86%.

W tym kontekście trudno się dziwić pojawiającym się dość powszechnie prognozom ogłaszającym koniec zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Czy te przewidywania są uzasadnione? Czy profesja pośrednika dołączy do listy zawodów, które zniknęły z rynku pracy?

Głównym źródłem zagrożenia jest coraz bardziej powszechny proces automatyzacji pracy, czyli zastępowanie pracy ludzkiej działaniami maszyn i urządzeń. Automatyzacja nie tylko zwiększa efektywność działań, ale obniża również ich koszty. Trudno się zatem dziwić, że uchodzi ona za jeden z najbardziej popularnych współcześnie trendów. Oddziałuje on również na branżę nieruchomości, która rozwija się zgodnie z rytmem wyznaczonym przez transformację cyfrową. Większość dzisiejszych inwestycji branży dokonuje się w obszarze PropTech, co oznacza przede wszystkim zwiększenie zakresu wykorzystania technologii cyfrowych, zwłaszcza sztucznej inteligencji, w niemal wszystkich obszarach funkcjonowania branży.

Już dziś w kontaktach z klientami wykorzystywane są chatboty. Automatyzowane są również procesy przetwarzania danych o nieruchomościach i klientach. Algorytmy „sztucznej inteligencji” (na razie wziętej w cudzysłów, bo tej technicznej) pomagają wyszukiwać nieruchomości, szacować ich wartość, a nawet prezentować je potencjalnym klientom. Coraz większą popularnością cieszą się systemy zautomatyzowanego najmu nieruchomości. Wykorzystywane są też aplikacje i rozwiązania umożliwiające zdalny dostęp do nieruchomości oraz zarządzania przeróżnymi systemami w nich zainstalowanymi. Popularność zyskuje technologia blockchain, która porzuca pośrednictwo na rzecz bezpośredniej wymiany wartości.

fot. Mikhail Nilov / pexels.com

Rozwiązania te w sposób oczywisty prowadzą do trwałej zmiany obecnego modelu funkcjonowania branży. Czy muszą jednak automatycznie prowadzić do likwidacji zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami?

Tam, gdzie jedni widzą zagrożenia, inni dostrzegają szanse. Wielu ekspertów wskazuje na pozytywne konsekwencje związane z automatyzacją. Podczas Światowego Forum Ekonomicznego, które odbyło się w 2015 roku w Davos, kierownicy technologiczni największych firm działających w branży cyfrowej zgodzili się ze sobą, że choć technologia może czasowo zakłócać rynek pracy, ostatecznie tworzy więcej nowych miejsc pracy. Jeśli zaś stanowi zagrożenie, to dla słabo wykształconych i nisko wykwalifikowanych pracowników wykonujących powtarzalne i rutynowe zadania.

Technologia stanowi zagrożenie dla słabo wykształconych pracowników wykonujących powtarzalne i rutynowe zadania.

Automatyzacji nie należy się obawiać również z innego powodu. Praca pośrednika wymaga specyficznych zdolności, które trudno zastąpić nawet najbardziej precyzyjnymi narzędziami cyfrowymi. Do wykonywania tego zawodu niezbędny jest szereg kompetencji interpersonalnych, których nie da się zautomatyzować. Więc nawet jeśli zautomatyzowane zostaną niektóre zadania pośredników, nie musi to pociągać za sobą automatyzacji całej profesji, zwłaszcza jeśli agenci będą potrafili zaspokajać te potrzeby klientów, których technologia nie będzie w stanie zaspokoić.

Automatyzacja może stać się użytecznym narzędziem pracy pośrednika w obrocie nieruchomościami. Na pewno usprawni jego profesjonalne działania. Rola, którą gra pośrednik, będzie musiała zostać jednak przedefiniowana. Jest bardzo prawdopodobne, że profesja pośrednika będzie musiała nawet zostać „wymyślona na nowo”. O przyszłości zawodu pośrednika nie zdecyduje (przynajmniej nie w takim stopniu, jak się sądzi) rozwój technologii, ale zmiana potrzeb i oczekiwań klientów. Współczesny klient nie szuka wyłącznie nieruchomości. Poszukuje wyobrażenia życia, którego nieruchomość jest ważnym, ale nie jedynym, elementem.

O przyszłości zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami nie zdecyduje zmiana potrzeb i oczekiwań klientów.

Wszystko wskazuje na to, że branża nieruchomości w większym niż dotąd stopniu ulegnie procesowi serwicyzacji (przejścia od modelu produktowego do modelu usługowego). Oznacza to koncentrację nie tyle na samej nieruchomości, ile na klientach i ich potrzebach. Serwicyzacja spowoduje, że pośrednicy staną się specjalistami od stylu życia oferującymi dalece spersonalizowane usługi. Będą zarządzać doświadczeniami klientów (w tym tymi cyfrowymi), staną się ich osobistymi doradcami kreującymi lub pomagającymi ukonkretniać ich pomysły (insight selling). Pośrednicy nieruchomości mogą również pełnić funkcję projektantów rozwiązań inteligentnych, swoistych pośredników między technologią i jej odbiorcami. Mogą również stać się specjalistami w zakresie rozwiązań zrównoważonych, doradzając w kwestiach związanych z wpływem zarządzania nieruchomościami na środowisko naturalne.

fot. Kindel Media / pexels.com

Wszystko wskazuje na to, że zawód pośrednika w obrocie nieruchomościami nie przejdzie do historii, a korzystanie z jego usług pozostanie jednym z lepszych sposobów poszukiwania nieruchomości. Wydaje się również pewne, że technologia nie zastąpi umiejętności i kompetencji pośredników nieruchomości, ale model ich pracy z pewnością się zmieni.

Wiele mówi się o tym, że do roku 2030 wzrośnie zapotrzebowanie na kompetencje związane z tak zwanymi „wyższymi umiejętnościami poznawczymi”, a więc kompetencjami społecznymi i emocjonalnymi. A kiedy mowa o kompetencjach, warto pamiętać, że składają się na nie: możliwość działania, umiejętność działania oraz chęć działania. Technologia dostarczy możliwości, o umiejętności i chęci pośrednicy będą musieli zadbać sami.

Źródło:

¹THE FUTURE OF EMPLOYMENT: HOW SUSCEPTIBLE ARE JOBS TO COMPUTERISATION? Carl Benedikt Frey, Michael A. Osborne, Oxford 2013, dostęp 23.07.2021: https://www.oxfordmartin.ox.ac.uk/downloads/academic/future-of-employment.pdf

Piotr Wasyluk - Doktor nauk humanistycznych i nauczyciel akademicki. Specjalista i praktyk w zakresie projektowania usług oraz projektowania z wykorzystaniem trendów; Moderator design thinking. Redaktor profili FB: Dragonfly perspective i Robię projekt. Prowadzi firmę Wasyluk Projektowanie Kreatywne