Podstawą budownictwa pasywnego jest maksymalne pozyskiwanie energii z zewnątrz, aby ograniczyć lub nawet wyeliminować konieczność użycia aktywnych systemów ogrzewania i klimatyzacji.
Co to jest dom pasywny?
Jest to budynek energooszczędny najnowszej generacji, budowany zgodnie z określonym standardem. Przyjmuje się, że dla ogrzania domu pasywnego jest potrzebne zaledwie 15 kWh na metr kwadratowy na rok. Zapotrzebowanie budynku na energię można także obliczyć według zużycia paliwa – w przypadku domów pasywnych jest to 1,5 l oleju opałowego bądź 1,7 m³ gazu ziemnego na metr kwadratowy na rok.
Jak ograniczyć zużycie energii?
Budynek pasywny jest bardzo dobrze zaizolowany i szczelny, przez co można uniknąć niekontrolowanego napływu zimnego powietrza, a także zawilgocenia. Nie da się całkowicie uniknąć nieszczelności, lecz należy dołożyć starań, by ją maksymalnie ograniczyć. Powinno się zwrócić szczególną uwagę na wyeliminowanie mostków termicznych, czyli miejsc, gdzie nie da się zapewnić izolacji w sposób ciągły i skąd ucieka najwięcej ciepła. Okna powinny mieć bardzo dobre parametry izolacyjne i być co najmniej dwuszybowe.
W budynkach pasywnych bardzo istotna jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła. W niektórych krajach, gdzie nie występują ostre zimy, samo dogrzewanie powietrza wentylacyjnego pozwala na całkowitą rezygnację z tradycyjnego ogrzewania. Jednak w polskich warunkach potrzebny jest dodatkowy układ grzewczy.
Kolejne ważne czynniki to lokalizacja działki i położenie budynku względem stron świata. Działka powinna być nasłoneczniona, z dala od wysokich budynków zasłaniających światło. Główna część mieszkalna powinna się znajdować po stronie południowej, natomiast po północnej powinien być garaż lub pomieszczenie gospodarcze, gdzie ciepło nie jest tak istotne. Strona południowa w budynkach pasywnych jest bardziej przeszklona niż północna. Aby uniknąć nadmiernego nagrzewania się pomieszczeń latem, okna wyposaża się w rolety bądź żaluzje.
Do zmniejszenia zużycia energii przyczynia się też kształt budynku, a dokładniej współczynnik kształtu A/V. Najbardziej energooszczędne są zwarte bryły – walce i sześciany, z dachem płaskim lub dwuspadowym.
W domach pasywnych stosuje się także rozwiązania wykorzystujące odnawialne źródła energii. Przykładem są panele fotowoltaiczne, które umożliwiają przekształcenie energii słonecznej w prąd elektryczny.
Zalety budownictwa pasywnego
Ten rodzaj budownictwa przyczynia się do znaczących oszczędności energii. Ma to znaczenie zarówno dla środowiska, jak i dla właścicieli takich domów, gdyż niższe zużycie energii oznacza niższe koszty ogrzewania i niższe rachunki. Dom pasywny zapewnia także większy komfort mieszkańcom. System wentylacji zapewnia stały dopływ świeżego powietrza i odpowiedni poziom wilgoci, a także ułatwia pozbywanie się przykrych zapachów.