Branża nieruchomości od dłuższego czasu stale rośnie. Wraz z zapotrzebowaniem na nieruchomości z rynku pierwotnego rosną też potrzeby dotyczące rynku wtórnego, co szczególnie wpływa na rozwój pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Niestety, tak jak w przypadku innych wzrastających rynków, tak i tu pojawiają się pewne patologie, które można by w największym skrócie określić jako agresywne praktyki rynkowe, niejednokrotnie sprzeczne z prawem lub będące na jego granicy, których skutkiem jest przejmowanie klientów jednej firmy przez inną.

Skoro już zdiagnozowaliśmy problem, należy poszukać rozwiązań, które zapewnią Twojej firmie bezpieczeństwo. Rozwiązań tych jest co najmniej kilka i w tym artykule przedstawię najważniejsze z nich.

Tajemnica przedsiębiorstwa

Przede wszystkim musisz wiedzieć, że jeśli dane i informacje dotyczące Twojej firmy nie są powszechnie dostępne, a co więcej – jeśli powziąłeś działania, które mają na celu, by tak właśnie było, to w Twojej firmie istnieć będzie chroniona prawem tajemnica przedsiębiorstwa. Brzmi ciekawie, ale pewnie zastanawiasz się, co realnie będzie z tego wynikać dla Ciebie.

Otóż, jeśli jakakolwiek osoba, która czy to legalnie, czy też nielegalnie posiadła informacje, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, a następnie wykorzysta je na swoją rzecz, albo przekaże konkurencji, dopuści się czynu nieuczciwej konkurencji. Jest to istotna informacja, ponieważ dopuszczenie się tegoż na Twoją szkodę, rodzić będzie po stronie firmy szereg roszczeń, poczynając od żądania zaniechania rozpowszechniania takich informacji, a kończąc na odszkodowaniu. W niektórych przypadkach, działanie takie może nawet stanowić przestępstwo.

Musisz wiedzieć, że tajemnicą przedsiębiorstwa mogą być objęte dla przykładu: bazy klientów, ceny, które stosujesz, lub też strategie marketingowe czy sprzedażowe. W każdym razie będą to informacje, które nie są powszechnienie znane, do których zachowania w tajemnicy wdrożyłeś odpowiednie procedury i zabezpieczenia. Pamiętaj także, że jeśli w danych i informacjach stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa znajdują się dane osobowe, to ich ochrona będzie objęta regulacją RODO. Warto też wiedzieć, że korzystnym dla Twojej firmy jest zawarcie z osobami, które dla Ciebie pracują, umowy o zachowaniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Oczywiście, nie można postawić tezy, że samo jej zawarcie stworzy w Twojej firmie tajemnicę przedsiębiorstwa, jednak jeśli ona istnieje to w przypadku ewentualnej sprawy sądowej taka umowa na pewno będzie działać na Twoją korzyść.

Z osobami, które dla Ciebie pracują, warto zawrzeć umowy o zachowaniu tajemnicy przedsiębiorstwa.

Zakaz konkurencji może ochronić Twoją firmę

Będąc już przy umowach, warto też wspomnieć, że co najmniej możliwym do rozważenia rozwiązaniem jest zawarcie z osobami, z którymi współpracujesz, umów o zakazie konkurencji. Przed przejściem do szczegółów warto podkreślić, że zawarcie takiej umowy nie oznacza bynajmniej, że osoby, z którymi współpracujesz, nie będą mogły pracować na rzecz żadnej innej firmy – zakaz konkurencji dotyczy bowiem jedynie działań na rzecz podmiotów konkurencyjnych, czyli tych, które co najmniej działają w tej samej co Ty branży.

Przechodząc jednak do szczegółów, to jeśli Twoi pośrednicy są zatrudnieni na podstawie umów o pracę, zakaz konkurencji jest uregulowany w Kodeksie pracy. Jeśli łączą ich z Tobą inne umowy, to granice zakazu konkurencji ogranicza tylko swoboda umów.

fot. Sergio Souza / pexels.com

Będąc na gruncie umów o pracę, trzeba przypomnieć, że realnie możliwe jest zawarcie dwóch rodzajów zakazów konkurencji: w trakcie trwania stosunku pracy oraz po ustaniu stosunku pracy. W przypadku pierwszego z nich nie ma konieczności wypłacania jakichkolwiek gratyfikacji na rzecz pracownika, który go podpisał. W drugim jednak przypadku będziesz już zmuszony wypłacić pracownikowi odszkodowanie, które nie może być niższe niż 25% jego wynagrodzenia brutto, które otrzymywał w ramach umowy o pracę przez okres analogiczny do tego, na który zakaz ten został zawarty. Jeśli już przy pieniądzach jesteśmy, to warto dodać, że w przypadku zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy można wprowadzić karę umowną za jego złamanie. Takiej możliwości nie ma natomiast w przypadku zakazu konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy. Jeśli więc pracownik złamie postanowienia takiej umowy, a Twoja firma dozna na skutek tego szkody, będziesz musiał tę szkodę wykazać tak co do faktu jej zaistnienia, jak i wysokości.

Oczywiście, mam świadomość, że zawarcie umów o zakazie konkurencji może spotkać się z oporem, a nawet odejściem części Twoich pośredników. Fakty są takie, że ogranicza im to możliwość działania, a zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy czy rozwiązaniu innej umowy wymusza wręcz przebranżowienie. Dlatego też powinieneś dobrze przemyśleć wszystkie za i przeciw jako argumenty dla podpisania takich umów i zawierać je tylko wtedy, gdy będzie to najlepszą ochroną interesów firmy.

Jak zapewnić sobie ochronę marki

Ostatecznie, działając jako pośrednik w obrocie nieruchomościami, możesz się spotkać z tym, że Twoja konkurencja będzie chciała wykorzystać renomę Twojej firmy i najzwyczajniej zacznie się pod nią podszywać. Takie działania także mogą zostać uznane za czyn nieuczciwej konkurencji, co da Ci możliwość wdrożenia rozwiązań, o których pisałem już powyżej. Jeśli jednak Twoja firma działa w internecie, to warto wiedzieć o jeszcze innych rozwiązaniach, które dadzą możliwość natychmiastowej reakcji.

Markę warto chronić także poprzez zarejestrowanie znaku towarowego – logotypu lub nazwy firmy.

Mowa tu o zarejestrowaniu znaku towarowego, czyli – mówiąc w uproszczeniu – logotypu lub nazwy firmy, pod którymi działasz w obrocie. Ta procedura jest odpłatna. Same opłaty urzędowe w przypadku Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej oscylują w granicach 1000 zł, co nie jest jednak dużą kwotą, jeśli zważyć, że przeznaczasz ją na bezpieczeństwo własnej firmy. Warto bowiem wiedzieć, że jeśli zarejestrujesz znak towarowy słowny (dla przykładu nazwę Twojej firmy), to poprzez proste zgłoszenie do Google czy Facebooka będziesz mógł z łatwością doprowadzić do usunięcia płatnych reklam Twojej konkurencji, które wyświetlają się na nazwę Twojej firmy, a nawet doprowadzić do usunięcia z wyników wyszukiwarki Google strony konkurencji, która w bezprawny sposób została wypozycjonowana na Twoje oznaczenia. W większości przypadków będziesz mógł też znacznie szybciej i łatwiej poradzić sobie z tak zwanymi trollami domenowymi, którzy zarejestrowali domenę internetową na nazwę Twojej firmy i obecnie składają Ci ofertę nie do odrzucenia. Rejestracja znaku towarowego jest więc z pewnością inwestycją w bezpieczeństwo Twojej firmy, co szczególnie dobrze widać, gdy działasz online, jednak rzecz jasna do internetu się nie ogranicza.

Powyższej przedstawiłem tylko podstawowe z metod ochrony Twojej firmy. Jeśli działasz w branży pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, powinieneś nie tylko znać je wszystkie, ale też wdrożyć je w Twojej firmie. Tylko wtedy będziesz  miał pewność, że nawet w przypadku podjęcia w stosunku do Twojej firmy bezprawnych działań przez konkurencję będziesz miał środki prawne konieczne do obrony, co ostatecznie pozwoli Ci uniknąć utraty klientów i zysków.

Treści umieszczone w artykule są indywidualnymi interpretacjami i poglądami jego autora. Nie stanowią porad podatkowych ani prawnych.

Piotr Kantorowski - Przedsiębiorca, prawnik, podkaster. Od 5 lat prowadzi – Kancelarię Prawną Kantorowski, Głąb i Wspólnicy. Prowadzi swój podcast Prawo dla Biznesu. Zamiłowanie do biznesu jest u niego widoczne na wszystkich polach jego działalności. W kancelarii zajmuje się obsługą przedsiębiorców, a w podkaście wyjaśnia osobom, które zaczynają przygodę z biznesem, jak odnaleźć się w gąszczu przepisów i jak wykorzystać je na swoją korzyść. W swojej działalności zawodowej zajmuje się przede wszystkim kwestiami dotyczącymi prawnych aspektów marketingu, e-commerce oraz IT i prawem nowych technologii.