Od zarania dziejów odpowiednie miejsce do życia było dla ludzi sprawą kluczową. Pierwsze miasta zakładano zwykle przy korytach rzek, a trudno dostępne tereny ceniono za ich potencjał obronny. Wykorzystanie warunków naturalnych, w tym ukształtowania terenu, do stworzenia funkcjonalnej zabudowy to jedno z najważniejszych zadań architektury. Innym kluczowym wyzwaniem jest dla niej zapewnienie wygody i optymalnych warunków życia przyszłym mieszkańcom projektowanych budynków.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest odpowiedzialność społeczna architekta?

• Jak wpływa na nas okolica, w której żyjemy?

• Czy architekt jest po części psychologiem?

• Czy w Polsce powstają osiedla idealne?

Współczesne duże miasta zmagają się z szeregiem problemów cywilizacyjnych. Ogromnym wsparciem w ich rozwiązywaniu mogą być zrównoważone projekty architektoniczne.

Mieszkania na sprzedaż

Czym jest odpowiedzialność społeczna architekta?

Bezpiecznie i komfortowe warunki mieszkaniowe podnoszą jakość życia jednostki, a co za tym idzie całej społeczności. Ludzie, którzy czują się bezpiecznie w swoim domu oraz jego okolicy, wykazują mniej agresji i chętniej współpracują z innymi. Zżyta i skora do wspólnych inicjatyw społeczność to ogromny potencjał. Ma szansę szybciej rozwinąć się tam, gdzie warunki mieszkaniowe są dobre i nie generują sąsiedzkich konfliktów. Ciasne mieszkania i zatłoczone osiedla to jedna z przyczyn chronicznego stresu, jakiego doświadczają mieszkańcy dużych miast. Wiedząc to, architekci są odpowiedzialni za przestrzeganie i tworzenie standardów, według których dobrostan mieszkańca stawiany jest na pierwszym miejscu.

Warto podkreślić, że w dobie kryzysu klimatycznego odpowiedzialność architekta oznacza też tworzenie projektów mieszkaniowych stanowiących jak najmniejszy koszt dla ekosystemu. Zabudowa wpływa na środowisko naturalne zarówno na etapie powstania, eksploatacji jak i rozbiórki (więcej dowiesz się tutaj -> "Obciążenia ekologiczne generowane przez budownictwo mieszkaniowe"). Bardzo ważnym zadaniem architekta jest myślenie o projekcie budowlanym tak, by był bardziej przyjazny naturze na każdym z nich.

Mieszkania na sprzedaż

Jak wpływa na nas okolica, w której żyjemy?

Aby pełniej rozważyć pojęcie odpowiedzialności społecznej architekta, musimy wyjść od przekonania, że jego praca ma wpływ na społeczeństwo. Bezpieczna i wygodna zabudowa, która spełnia potrzeby mieszkańców, może przyczynić się do postępu cywilizacyjnego. Architektura jako katalizator zmian społecznych nie jest tak skuteczna, jak na przykład stymulowanie gospodarki, kampanie informacyjne czy aktywna walka z bezdomnością. Może jednak wspierać te działania i robić jeszcze więcej.

Odpowiednio zaprojektowane osiedla z bogatą infrastrukturą przekładają się na zdrowie fizyczne i dobrostan psychiczny ich mieszkańców. Budynek szkoły sam w sobie nie nauczy, a sąsiedztwo sali gimnastycznej nie przełoży się automatycznie na lepszą formę. Jednak gdy mamy w sąsiedztwie takie budynki, jest większa szansa, że z nich skorzystamy.

Mieszkanie i najbliższe otoczenie mogą tworzyć dla nas szanse na rozwój lub bariery, które czasem niezwykle trudno pokonać.

Czy architekt jest po części psychologiem?

Termin psychologia architektury funkcjonuje w oficjalnym dyskursie od końca XIX wieku. Jednak projektanci budynków od wieków wiedzieli, że zarówno zabudowa, jak i jej wnętrze wpływają na wrażenia i emocje osoby, która je widzi. Świadczą o tym przepiękne rzymskie łaźnie czy strzeliste gotyckie kościoły. Budynki sakralne zawsze były tworzone tak, aby wywrzeć wpływ na odwiedzających je ludzi.

Bez problemu jesteśmy w stanie wskazać miejsca, w których lubimy przebywać i takie, gdzie nie czujemy się dobrze. Kolory, kształty i układ przestrzeni mają bezpośredni wpływ na emocje, jakie odczuwamy w konkretnym miejscu. Właśnie dlatego odpowiedzialność architektów jest w tym kontekście tak duża. Na szczęście dziś mogą oni korzystać z kompleksowych narzędzi i analiz pokazujących, jaka zabudowa i aranżacja służą jej mieszkańcom.

Okres pandemii przypomniał nam, jak duże znaczenie dla zdrowia ma kontakt z naturą. Ludzie szukają dostępu do terenów zielonych, a potrzeba ta splata się z wymogami ekologii. W dobie globalnego ocieplenia cień drzew okazuje się na wagę złota. W czasie upalnych dni zalane betonem place świecą pustkami nie tylko dlatego, że na ogół są brzydkie. Na ławkach zupełnie pozbawionych cienia zwyczajnie trudno wytrzymać. Specjaliści tworzący nowoczesne, zrównoważone projekty architektoniczne znajdują wspólne potrzeby ludzi oraz ekosystemu i starają się efektywnie je zaspokajać.

Mieszkania na sprzedaż

Czy w Polsce powstają osiedla idealne?

Kilka przykładów dobrze zaprojektowanych osiedli w Polsce:

Nowy Nikiszowiec, Katowice

To osiedle jest naprawdę wyjątkowe. Budynki mieszkalne wykończone w wysokim standardzie powstały tu w ramach rządowego programu Mieszkanie Plus. Projektem zabudowy zajmowało się biuro 22ARCHITEKCI. Został on pomyślany tak, by korespondować z Nikiszowcem dzielnicą zbudowaną dla pracowników pobliskiej kopalni Wieczorek. Oba te miejsca mają niezwykły urok i zostały zaplanowane tak, by jak najlepiej odpowiadać na potrzeby mieszkańców.

Nikiszowiec 2.0 to miejsce oferujące mieszkania na wynajem, a lokatorzy mogą się starać o dopłatę do czynszu. Na osiedlu powstały ogródki społeczne, w których uprawia się warzywa i inne rośliny. Co ciekawe tereny rekreacyjne są tu dostępne nie tylko dla najemców, ale też wszystkich mieszkańców miasta.

Nowy Strzeszyn, Poznań

To doskonały przykład osiedla, które wtopiło się w teren, na którym powstało. Jego oryginalna zabudowa została zaprojektowana tak, by przy pracach budowlanych wyciąć jak najmniej drzew. Dzięki temu, mimo że Nowy Strzeszyn charakteryzuje się gęstą zabudową, nie ma tam wrażenia ciasnoty. Dodatkowym plusem jest dostęp do zieleni, z którego zapewne chętnie korzystają mieszkańcy.

Nowy Strzeszyn jest znany z tego, że każdy budynek wygląda tu nieco inaczej, na przekór jednostajnej zabudowie sporej części miejskich dzielnic. Choć pomysł ten jest z natury ryzykowny, architektom z Insomnia Group się udało. Sztuka połączenia różnokolorowych fasad i form sprawia, że miejsce to kojarzy się z nieco dziwnym, nowoczesnym miasteczkiem. Na osiedlu dominuje zabudowa jedno i wielorodzinna. Na ścianach niektórych budynków stworzono instalacje, po których w przyszłości ma piąć się zieleń.

Nowe Żerniki, Wrocław

Osiedle Nowe Żerniki nie ma płotów i ogrodzeń. Jego tereny rekreacyjne są ogólnodostępne, a wszystkie ulice noszą nazwy znanych wrocławskich architektów. Projekt dzielnicy powstał we współpracy lokalnych specjalistów, urzędu miasta i deweloperów. Znajdziemy tu zarówno drogie mieszkania wykończone w wysokim standardzie, jak i lokale TBS na wynajem. W Nowych Żernikach swoje miejsce mają też seniorzy. Dzięki temu na osiedlu spotkamy przedstawicieli różnych grup społecznych i wiekowych.

Na Nowe Żerniki składa się kilka mniejszych podosiedli, a każde z nich ma swój charakter. Projekt jest egalitarny i tworzony tak, by infrastruktura odpowiadała potrzebom wszystkich mieszkańców. W modelowym budynku TBS, gdzie dach nad głową mogą znaleźć osoby o niskich dochodach, znajdują się też dom seniora i publiczne przedszkole. Na wspólnym dziedzińcu osoby starsze mają okazję spędzić czas z dziećmi.

Mieszkania na sprzedaż

Dowiedz się więcej:

• Jak zadbać o jakość powietrza w domu?
• Jakie ekologiczne rozwiązania są stosowane w nowoczesnych budynkach?
• Jakie są normy hałasu w mieszkaniu?
• Co to jest ślad węglowy budynku?

Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html

Michalina Janyszek - Specjalistka od nieruchomości z mocno humanistycznym zacięciem. Jako polonistka z wykształcenia, a z powołania poetka oraz tłumaczka, doskonale operuje słowem, co wykorzystuje do popularyzowania branżowej wiedzy.