Najem zgodnie z definicją Kodeksu cywilnego (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), art. 659 oznacza: „Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.”. W kwestiach nieuregulowanych w tym rozdziale stosuje się zasady ogólne dotyczące najmu (art. 659–679 k.c.).
Co to jest najem?
W ramach najmu wynajmujący oddaje do użytkowania najemcy oznaczoną rzecz taką jak lokal mieszkalny lub usługowy, środek transportu, urządzenie, maszynę na określony lub nieokreślony czas, za który najemca zobowiązany jest opłacać czynsz. Jeśli umowa najmu została zawarta na okres dłuższy niż dziesięć lat, to po upływie tego okresy uznaje się, że umowa jest zawarta na czas nieokreślony.
Umowa najmu powinna wskazywać wysokość czynszu oraz termin zapłaty. W przypadku, jeśli termin nie został określony, czynsz powinien być płacony z góry. Umowa nie musi mieć formy pisemnej.
Zmiany wysokości czynszu wynajmujący może dokonać wypowiadając dotychczasową wysokość najpóźniej na miesiąc naprzód, na koniec miesiąca kalendarzowego, jeżeli czas trwania najmu lokalu jest nieokreślony, a czynsz jest płatny miesięcznie.
Wynajmujący zobowiązuje się do przekazania najemcy przedmiotu umowy w stanie przydatnym do ustalonego użytkowania. Powinien także utrzymywać rzecz w takim stanie przez czas trwania najmu. Najemca zobowiązany jest używać przedmiot zgodnie z umową i zgodnie z przeznaczeniem w niej wskazanym.
Najem lokali mieszkalnych uregulowany został w odrębnej ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Dla najmu okazjonalnego stosuje się regulacje kodeksu cywilnego dotyczące najmu. Dotyczą one lokali, z których właściciel chwilowo nie korzysta.
Wypowiedzenie umowy najmu
Wypowiedzenie umowy najmu może odbyć się zgodnie z okresem wskazanym w umowie w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony. Jeśli te nie zostały wskazane, zachowuje się terminy ustawowe.
Zgodnie z ustawą terminy wypowiedzenia najmu są następujące: gdy czynsz jest płatny w odstępach czasu dłuższych niż miesiąc, najem można wypowiedzieć najpóźniej na trzy miesiące naprzód na koniec kwartału kalendarzowego; gdy czynsz jest płatny miesięcznie – na miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego; gdy czynsz jest płatny w krótszych odstępach czasu – na trzy dni naprzód; gdy najem jest dzienny – na jeden dzień naprzód.
Wypowiedzenie w trybie natychmiastowym może nastąpić w przypadku, gdy najemca użytkuje lokalu lub wynajmowaną rzecz niezgodnie z przeznaczeniem lub w przypadku lokalu w sposób uporczywy i niewłaściwy działa przeciwko obowiązującemu porządkowi.