Część osób posiadających mieszkania na wynajem ma wątpliwości związane z zawieraniem umów z uchodźcami. Wskazują na ich nieustabilizowaną sytuację czy brak pewności co do długości najmu. Postaramy się rozwiać przynajmniej część tych obaw, analizując temat w oparciu o racjonalne przesłanki.

Obecna sytuacja zmusza wszystkich, by na nowo zdefiniować reguły rządzące naszą codziennością. Uciekający przed wojną przybywają do Polski w okolicznościach, których nikt jeszcze chwilę temu sobie nie wyobrażał. Z drugiej strony Polacy ruszyli ze spontaniczną pomocą, żeby zapewnić przybywającym bezpieczeństwo i dach nad głową. Wszystkim towarzyszą obawy o to, jak będzie wyglądała najbliższa przyszłość, a to powoduje, że ostrożniej podejmujemy decyzje, które mogą mieć na nią wpływ.

Nie istnieją powody, dla których można by stwierdzić, że większym ryzykiem jest wynajęcie mieszkania obcokrajowcom niż Polakom. Na nieuczciwego najemcę można trafić niezależnie od narodowości. Dlatego zawsze trzeba próbować się zabezpieczyć przed taką ewentualnością podpisując stosowną umowę. Taka umowa zabezpiecza również najemców przed osobami, które w jakiś sposób chciałyby wykorzystać ich trudną sytuację.

Zasady zawierania umów najmu są dokładnie takie same w przypadku cudzoziemców, jak i rodzimych najemców. Różnica jest tylko taka, że wszystkie ustalenia z nimi związane powinny się odbywać w języku zrozumiałym dla najemcy. Tu z pomocą mogą przyjść agenci nieruchomości, którzy nie tylko zabezpieczą wszystkie formalności, ale również obsłużą je w odpowiednim języku.

Opcją może być zgłoszenie mieszkania do bazy lokali przeznaczonych pod wynajem ze wskazaniem na potrzebujących z Ukrainy. Określasz warunki, na jakich chcesz udostępnić lokum: może być za darmo, za koszty mediów bądź za pełny czynsz. Wskazujesz również, na jaki okres chcesz je udostępnić.

Zgłoś tymczasowe lokum

Baza została utworzona przez pośredników w ramach akcji „Pośrednicy dla Ukrainy”, Fundację Nienieodpowiedzialni, Fundację Humanosh im. Sławy i Izka Wołosiańskich, Grupę ANG oraz portal Nieruchomosci-online.pl. Korzystają z niej pośrednicy i zaangażowane fundacje, oferując nieruchomości z listy poszukującym. Często proponują również bezpłatne wsparcie przy załatwieniu wszelkich formalności.

Baza agentów gotowych obsługiwać obywateli Ukrainy

Najem mieszkania – jak zabezpieczyć transakcję?

Osoby posiadające status uchodźcy przebywają całkowicie legalnie na terenie naszego kraju. Co za tym idzie, mogą podpisywać umowy najmu. Zawarcie umowy w formie pisemnej zmniejsza ryzyko niedopowiedzeń w przypadku obu stron, dlatego powinna zostać przygotowana w wersji dwujęzycznej. Daje to gwarancję, że wszystkie regulacje dotyczące praw i obowiązków najemcy będą w stu procentach zrozumiałe. Trzeba pamiętać, że wiążąca będzie umowa sporządzona w wersji polskiej, wszelkie zapisy w niej zawarte regulowane są przepisami polskiego prawa, a ewentualne spory będą rozstrzygane przez polskie sądy.

12 marca 2022 roku w życie weszła ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terenie tego państwa, zwana „specustawą”. Zawarte w niej przepisy mają ułatwić uchodźcom z Ukrainy codzienne funkcjonowanie w naszym kraju oraz m.in. zawieranie umów najmu.

W przypadku wybrania umowy na najem okazjonalny, przepisy tak zwanej „specustawy” znoszą w stosunku do obywateli Ukrainy konieczność wskazania lokalu, w którym będą mogli zamieszkać po zakończeniu umowy lub w przypadku konieczności poddania się egzekucji.

Aktualne wzory umów dwujęzycznych: polsko-ukraińskich i polsko-rosyjskich znajdziesz tu:

Pobierz dokumenty

Trzeba pamiętać, że w tej chwili prawo polskie i przepisy unijne są dynamicznie dostosowywane do obecnej sytuacji. Będziemy na bieżąco informowali o zmianach które się pojawią w ich kontekście.

Kolejnym zabezpieczeniem jest pobranie kaucji, tak samo jak w przypadku wynajmu rodowitym najemcom. Od decyzji najmującego zależy, czy i w jakiej wysokości zostanie pobrana. Prawo określa wyłącznie maksymalną kwotę kaucji. W przypadku najmu może ona wynieść dwunastokrotność czynszu, a w przypadku najmu okazjonalnego – jego sześciokrotność. Kaucja jest kwotą, którą zgodnie z kodeksem cywilnym wynajmujący ma obowiązek zwrócić maksymalnie do 30 dni po zakończeniu umowy. Kaucja może zostać zatrzymana na poczet opłacenia nieuregulowanych przez najemcę opłat lub naprawę ewentualnych zniszczeń.

Warta rozważenia jest też możliwość wykupienia polisy ubezpieczeniowej przez lokatora. Zabezpiecza ona własność najmującego, a jednocześnie chroni go przed roszczeniami, na przykład w przypadku zalania mieszkania. Z drugiej strony zabezpiecza to również wynajmującego, który ma szansę odzyskać pieniądze w razie jakichkolwiek zniszczeń.

Jeśli chodzi o opłaty eksploatacyjne, częstą praktyką jest pobieranie zaliczek przez kwartał, pół roku, a nawet rok, a po tym czasie rozliczenie faktycznego zużycia. Trzeba poinformować najemcę, że w momencie rozliczania musi się liczyć z koniecznością uregulowania niedopłaty, jeśli taka się pojawi. Jeśli natomiast powstanie nadpłata, może mu ona zostać zwrócona lub zaliczona na poczet przyszłych opłat czynszowych.

Tradycyjnie przy przekazywaniu mieszkania ważne jest spisanie protokołu zdawczo-odbiorczego. Ten dokument również powinien być dwujęzyczny. Opisuje on dokładnie wyposażenie mieszkania, jego stan i stan liczników. Do protokołu powinno się dołączyć dokumentację fotograficzną i wszelkie uwagi. Pozwala to uniknąć ewentualnych sporów po zakończeniu umowy.

Wynajmujący często nie wiedzą, jak odnieść się do sytuacji, w której najemca chce się zameldować w mieszkaniu na pobyt czasowy. Wynika to z obowiązku meldunkowego i służy wyłącznie celom ewidencyjnym zgodnie z art. 28 ustawy o ewidencji ludności. Nie wymaga nawet zgody wynajmującego i nie oznacza dla niego żadnych konsekwencji.

Jakie są rodzaje najmu w Polsce?

W Polsce obowiązuje kilka rodzajów umów najmu. Warto zapoznać się z każdą z nich i wybrać najkorzystniejszą opcję.

Najem na czas oznaczony – umowę najmu zawiera się na określony czas w niej wskazany, najczęściej rok lub dwa lata. Można ją rozwiązać przed upływem tego terminu, ale potrzebna jest na to zgoda obu stron. W umowie można określić konkretne przypadki, z powodu których może ona zostać wcześniej rozwiązana.

Najem na czas nieoznaczony – w umowie nie określa się konkretnego terminu zakończenia najmu. Wymaga ona jednak odpowiednio długiego okresu wypowiedzenia. O ile strony nie ustalą inaczej, a czynsz płatny jest co miesiąc, okres wypowiedzenia liczy się jako trzy miesiące od końca miesiąca, w którym wypowiedzenie nastąpiło. Przykład: jeśli właściciel otrzyma wypowiedzenie 15 maja, umowa (wraz z wynikającymi z niej zobowiązaniami) będzie ważna do końca sierpnia.

Najem okazjonalny – umowę najmu okazjonalnego zawiera się na czas określony, nie dłuższy niż 10 lat. Wymaga ona zawsze formy pisemnej. Warto wiedzieć, że najemca, który decyduje się na zawarcie takiej umowy, musi złożyć oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji i zobowiązaniu do opuszczenia i opróżnienia mieszkania po zakończeniu umowy. Zgodnie ze “specustawą” z 12 marca 2022, najemca nie musi wskazywać lokalu do którego nastąpi eksmisja.

Najem krótkoterminowy – umożliwia wynajęcie mieszkania, pokoju lub domu na krótki czas. Od najmu tradycyjnego różni się tym, że w umowie określa się liczbę dni, na którą zostaje ona zawarta.

Zarówno w przypadku najmu okazjonalnego, jak i krótkoterminowego lokator nie jest objęty ochroną wynikającą z ustawy o ochronie praw lokatorów. Z założenia ten rodzaj umów ma chronić wynajmujących przed nieuczciwymi najemcami, którzy nie chcieliby opuścić lokalu po zakończeniu umowy.

Warto wspomnieć, że umowa najmu może być rozwiązana za porozumieniem stron. Oznacza to, że jeśli obie strony dojdą do porozumienia, najem może być zakończony, nawet jeśli nie zaistniały przyczyny wymienione w umowie, a okres wypowiedzenia nie został zachowany.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Ramowe zasady najmu cudzoziemcom
Na jakie kwestie zwrócić szczególną uwagę i co powinna zawierać umowa najmu.
Czytaj artykuł

Kluczowe problemy prawne najmu
Zapis webinaru „Najem dla obywateli Ukrainy” mec. Piotra Dobrowolskiego z dn. 27.02.2022
Obejrzyj nagranie

Kwestie podatkowe najmu i użyczenia
Zapis webinaru Grzegorza Grabowskiego (Wynajmistrz) z dn. 02.03.2022
Obejrzyj nagranie

Poradnik dla osób goszczących uchodźców
Kwestie przygotowania nieruchomości do udostępnienia, współdzielenia mieszkania, specjalnych potrzeb, jakie mogą mieć osoby uciekające przed wojną.
Przejdź do poradnika

Poradnik dla najemców w języku ukraińskim
Przybliżamy podstawowe zagadnienia (tj. tyoy umów, kaucja i inne zabezpieczenia).
Przejdź do poradnika

Niniejsze opracowanie ma jedynie charakter informacyjny. Jego treść nie stanowi porady prawnej, podatkowej, finansowej czy z zakresu obrotu nieruchomościami. W celu uzyskania profesjonalnego wsparcia, skonsultuj się ze specjalistą: https://www.nieruchomosci-online.pl/agenci.html

Zespół Nieruchomosci-online.pl - Nieruchomosci-online.pl to portal ogłoszeniowy z największą liczbą ofert nieruchomości z całej Polski – w największych miastach i w mniejszych gminach. To tu szybko i wygodnie znajdziesz mieszkanie, dom lub działkę, które będą dopasowane do Twoich potrzeb i możliwości finansowych, przy całkowitym braku reklam. Tu zyskasz pełny obraz rynku, a w podjęciu trafnej decyzji pomogą Ci najdokładniej zaprezentowane nieruchomości i kompleksowa baza wiedzy. Portal plasuje się na najwyższych pozycjach w wyszukiwarce Google. Dzięki temu odwiedza go ok. 3 mln poszukujących miesięcznie.