W ocenie pośredników reakcja rynku nieruchomości na skutki pandemii nie jest tak drastyczna, jak zakładano jeszcze na początku kwietnia 2020 r. W czerwcu br. nastroje były znacznie lepsze. Ceny nieruchomości pozostały w głównej mierze stabilne, a zainteresowanie poszukujących nie zmalało. Zmieniły się za to preferencje zakupowe klientów. To wnioski z drugiej edycji badania pośredników przeprowadzonego przez portal Nieruchomosci-online.pl.

Badanie przeprowadzone zostało w dniach od 25 do 29 czerwca 2020 r. na próbie 315 biur pośredniczących w sprzedaży nieruchomości. Ponad połowa badanych powróciła już do normalnego funkcjonowania (55 proc.), jednak co trzeci pośrednik (37 proc.) wciąż łączy pracę zdalną z bezpośrednimi spotkaniami z klientami.

Kryzys nie nastąpił, jak zakładano na początku pandemii

Podczas pierwszego badania ankietowego pogorszenia się sytuacji oczekiwało większość badanych, szczególnie w segmencie nieruchomości inwestycyjnych na najem krótkoterminowy, lokali biurowych i komercyjnych (80 proc.). Mniej negatywne scenariusze zakładano dla pozostałych segmentów. Wyjątkiem były działki i grunty, gdzie prawie połowa badanych prognozowała stabilną sytuację w kolejnych miesiącach (43 proc.). W głównej mierze pojawiały się również głosy dotyczące spodziewanego spadku cen, szczególnie dla lokali użytkowych ze względu na czasowe zamrożenie gospodarki oraz segmentu mieszkań, gdzie na sprzedaż miały masowo trafiać mieszkania z dotychczasowym przeznaczeniem na najem krótkoterminowy.

W czerwcu 2020 r. nastroje są znacznie lepsze. Pesymistyczne prognozy nie potwierdziły się. Ceny nieruchomości pozostały w głównej mierze stabilne, a zainteresowanie poszukujących nie zmalało. Zmieniły się za to preferencje zakupowe klientów.

Spadek liczby prezentacji nieruchomości

Jednak jak informują sami pośrednicy w obrocie nieruchomościami przeprowadzają oni obecnie mniej prezentacji na żywo niż miało to miejsce w I kwartale 2020 r. Co trzeci pośrednik potwierdza, że liczba spotkań w celu obejrzenia nieruchomość powróciła do stanu sprzed wybuchu pandemii, a zaledwie 9 proc. deklaruje, że liczba ta jest większa. Jednak 37 proc. badanych odnotowało niewielki spadek, a kolejne 26 proc. określa go jako znaczący.

 

Dane dotyczące liczby prezentowanych przez pośredników nieruchomości w zestawieniu z bardzo dużym zainteresowaniem rynkiem widocznym w statystykach naszego portalu dowodzą, że klienci z większą ostrożnością podejmują decyzję o zakupie nieruchomości, co wobec niepewnej sytuacji ekonomiczno-gospodarczej jest zupełnie zrozumiałe. Jednak wciąż rosnący ruch w portalu dowodzi, że klienci szukają okazji, postrzegają nieruchomości jako dobrą formę ulokowania środków wobec rekordowo niskich stóp procentowych. Z drugiej jednak strony wahają się z podjęciem ostatecznej decyzji mając w wielu przypadkach problem np. z zaciągnięciem kredytu - analizuje wyniki badania Michał Kurczycki, dyrektor generalny portalu Nieruchomosci-online.pl.

Pośrednicy z niepokojem patrzą też na zmiany w polityce bankowej i piętrzące się obostrzenia w kredytach hipotecznych – to sprawia, że część klientów może zapomnieć o snutych wcześniej planach mieszkaniowych. Część branż tj. turystyka, gastronomia, transport jest nadal wykluczona przez banki z finansowania zakupu nieruchomości kredytem hipotecznym. Mimo wzrostów w niektórych segmentach tj. działki i domy, w przypadku mieszkań liczba transakcji zdecydowanie zmalała ze względu na brak zdolności kredytowej spowodowanej COVID-19.

Ceny na stabilnym poziomie

Pośrednicy, którzy wzięli udział w badaniu wskazują także na to, że klienci "wyczekują" spadku cen i otwarcie o tym komunikują, licząc na bardzo duże upusty cen – nawet o 25 proc. taniej od ceny ofertowej sprzedającego. Ceny mieszkań i domów na przestrzeni II kwartału pozostały w głównej mierze stabilne - takie wnioski płyną z odpowiedzi przeszło 73 proc. ankietowanych. Tylko w ocenie 16,5 proc. mieliśmy do czynienia ze spadkiem cen mieszkań i 9,2 proc. domów.

Nieco inaczej sytuacja przedstawia się w odniesieniu do cen gruntów i działek, gdzie wobec rosnącego popytu, możemy zaobserwować już istotny wzrost cen, który zanotowało 46,7 proc. badanych. Niemal tylu samo (49,8 proc.) oceniło, że ceny gruntów i działek pozostały niezmienne na przestrzeni ostatnich tygodni. Przeszło 60 proc. badanych oceniło stabilizację cen budynków i lokali użytkowych, a 38,7 proc. zanotowało w tym obszarze spadek.

Pośrednicy odpowiadali również na pytanie dotyczące najważniejszych cech nieruchomości, na jakie zwracają obecnie klienci. Niezmiennie kluczową rolę odgrywa cena (72,1 proc.) oraz lokalizacja (64 proc.). Co trzeci klient zainteresowany kupnem nieruchomości pyta także o balkon czy ogród (32,1 proc.), czego wynikiem jest zmiana preferencji związana z sytuacją epidemiologiczną.

Prognozowana koniunktura w III kwartale 2020 r.

Wbrew wielu pojawiającym się w mediach opiniom, ankietowani pośrednicy prognozują, że sytuacja na przestrzeni kolejnych trzech miesięcy pozostanie w całym sektorze stabilna, z wyłączeniem jednak sektora biurowego i nieruchomości komercyjnych.

Przeszło 63 proc. badanych uważa, że w obszarze mieszkaniowym kondycja rynku pozostaje bez zmian lub będzie się poprawiać (odpowiednio 41,6 proc. i 21,9 proc.). 36,5 procent ankietowanych przewiduje jednak pogorszenie się sytuacji.

Jeszcze lepsze prognozy ankietowani mają dla sektora domów - w tym przypadku 42 proc. pośredników spodziewa się stabilizacji, 33,3 proc. natomiast poprawy. Co czwarty ankietowany ocenia, że domy sprzedawać się będą gorzej niż miało to miejsce w ostatnich miesiącach.

W odniesieniu do najmu krótkoterminowego przewidywania pośredników rynku nieruchomości wpisują się w trend, jaki możemy zaobserwować w tym obszarze w ostatnim czasie - 67 proc. badanych spodziewa się pogorszenia sytuacji. Jeszcze bardziej negatywny scenariusz rysuje się według ankietowanych na rynku biur i lokali komercyjnych, gdzie pogorszenia się koniunktury spodziewa się odpowiednio 75 oraz 71,8 proc. badanych.

Zapytani w ankiecie pośrednicy w obrocie nieruchomościami zwracają uwagę na to, że w obecnym czasie klienci dużo ostrożniej podchodzą do zakupu, dłużej analizując za i przeciw. Oczekują większej uwagi i zaangażowania ze strony pośrednika – a co za tym szerokiej wiedzy ogólno-prawnej czy budowlanej. Nowa rzeczywistość, w której każdy musi się odnaleźć, powoduje większe zapotrzebowanie na usługi doradcze i opiekę specjalisty podczas transakcji kupna-sprzedaży.

Choć obecnie prognozy nie zakładają najgorszych scenariuszy, to jednak rynek nieruchomości reaguje z opóźnieniem na zmiany w gospodarce, zatem negatywne skutki mogą być dopiero przed nami. Jednak jak wskazują sami pośrednicy, potrzeby mieszkaniowe Polaków są wciąż niezaspokojone, a nieruchomości są dobrą alternatywą inwestycyjną, zatem rynek będzie się nadal rozwijał.

Alicja Palińska - Project manager w zespole Nieruchomosci-online.pl. Odpowiada za realizację projektów związanych z podnoszeniem funkcjonalności serwisu, strategię komunikacji i promocji oraz opracowywanie analiz na podstawie danych z portalu na potrzeby raportów i artykułów. Członek zespołu redakcyjnego e-magazynu "ESTATE".