„Warto pamiętać, że każdy widzi świat inaczej” – to zdanie, choć pozornie banalne, kryje w sobie głęboką prawdę o naturze ludzkiej percepcji. Każdy z nas ma swoją własną „mapę rzeczywistości” kształtowaną przez doświadczenia, przekonania i wartości.

Sytuacje nawet pozornie oczywiste i niepodlegające dyskusji każdy z nas postrzega inaczej. Wynika to z indywidualnych doświadczeń, przekonań, wartości i nawet emocji w danym momencie. Dobrym przykładem jest pojęcie „daleko”. Kiedy ktoś mówi, że coś jest daleko, może mieć na myśli zupełnie coś innego niż sobie wyobrażamy. Dla jednej osoby „daleko” może oznaczać drugi koniec ulicy, dla innej – odległość do Honolulu. Bez dopytania i uściślenia możemy błędnie zinterpretować intencje rozmówcy i narazić się na nieporozumienie. Ciekawy przykład różnic w postrzeganiu daje eksperyment, w którym uczestnicy warsztatów komunikacji zostali poproszeni o narysowanie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Okazało się, że każdy z nich narysował go inaczej, wybierając inną skalę, poziom szczegółowości i perspektywę.

Bez zaangażowania się w rozmowę możemy błędnie zinterpretować intencje rozmówcy.

Podobnie jest z wieloma innymi sytuacjami w życiu. To, co dla jednej osoby jest „drogie”, dla innej może być „przystępne cenowo”. To, co jedna osoba uważa za „sukces”, inna może uznać za „porażkę”. To, co jedna osoba uważa za ważne, inna może zbagatelizować. Te różnice w postrzeganiu świata mogą prowadzić do nieporozumień, konfliktów i trudności w komunikacji.

Jedna historia, wiele perspektyw

W życiu codziennym często spotykamy się z sytuacjami, w których różne osoby opowiadają o tym samym wydarzeniu w zupełnie inny sposób. Każdy skupia się na innych aspektach, interpretuje fakty przez pryzmat własnych doświadczeń i emocji. To pokazuje, jak wyrywkowo postrzegamy rzeczywistość. Nasz mózg filtruje informacje i skupia się na tym, co jest dla nas ważne w danym momencie. To naturalny mechanizm, który pomaga nam w radzeniu sobie z natłokiem bodźców, ale może też prowadzić do błędnych interpretacji i konfliktów.

To naprawdę fascynujące, jak różne mogą być relacje tej samej historii opowiadane przez różne osoby. Codziennie spotykam się z takimi sytuacjami, słuchając klientów, menedżerów oddziałów, pośredników... Niby mówią o tym samym wydarzeniu, a jednak każda wersja jest inna, niepowtarzalna, jakby oglądana przez inny obiektyw.

To, na co zwracamy uwagę, jakie detale zapamiętujemy, jak interpretujemy fakty, zależy od naszego indywidualnego filtra poznawczego.

Uświadamia mi to, jak bardzo subiektywne jest nasze postrzeganie rzeczywistości. Każdy z nas ma swoją własną „mapę świata”, która wpływa na to, jak interpretujemy otaczającą nas rzeczywistość. Z tymi mapami, z naszymi indywidualnymi wizjami świata, próbujemy się spotkać i dogadać z innymi.

Każdy z nas interpretuje rzeczywistość przez pryzmat własnych doświadczeń.

Niestety, często zamiast budować mosty porozumienia, wznosimy mury nieufności i niechęci. Zamykamy się na komunikaty innych, stawiamy bariery, nie chcemy poznać czyjegoś spojrzenia na sprawę. W efekcie, rodzą się konflikty, a komunikacja staje się coraz trudniejsza.

Dlatego tak ważne jest, aby być świadomym(-ą) subiektywności własnej percepcji i otwartym(-ą) na perspektywę innych ludzi. Tylko w ten sposób możemy budować prawdziwe porozumienie i współpracować w sposób efektywny.

Projekcje: kiedy dopowiadamy historię na podstawie strzępków informacji

Nasze mózgi uwielbiają dopowiadać historie i wypełniać luki w informacjach. Często projektujemy sobie coś na podstawie niewielkich fragmentów rzeczywistości, tworząc własne interpretacje i scenariusze.

Tak jak w przytoczonym już przykładzie słowa „daleko” – bez dopytania i uściślenia, możemy błędnie zakładać, że rozmówca ma na myśli to samo co my. Te projekcje, choć często bzdurne i nieprawdziwe, pomagają nam w pewien sposób ogarnąć świat i nadać mu sens. Problem pojawia się wtedy, gdy zaczynamy traktować nasze projekcje jako fakty i podejmować na ich podstawie ważne decyzje. Dlatego tak istotne jest, aby kwestionować własne interpretacje i weryfikować je z rzeczywistością. Zadawanie pytań, aktywne słuchanie i otwartość na inne perspektywy pomagają w unikaniu błędnych projekcji i budowaniu bardziej obiektywnego obrazu świata.

Mosty porozumienia: jak budować mosty zamiast murów?

Po pierwsze, musimy uświadomić sobie wyrywkowość własnej percepcji i wyeliminować bariery, które stawiamy w kontakcie z innymi. Po drugie, powinniśmy uczyć się rozpoznawać i komunikować własne uczucia i potrzeby.

Oto kilka praktycznych wskazówek, które pomogą Ci w budowaniu mostów porozumienia:

1. Dopytywanie

Kiedy ktoś mówi coś, co jest dla niejasne lub budzi wątpliwości, zamiast domyślać się i interpretować, zapytaj wprost: „Co chcesz przez to powiedzieć?”.
Przykłady w rozmowie z klientem:

• Nie do końca rozumiem, jakie ma Pan oczekiwania co do tej nieruchomości. Czy mógłby Pan powiedzieć o tym więcej?
• Zauważyłem, że waha się Pani. Czy są jakieś kwestie, które budzą Pani wątpliwości?
• Mówi Pani, że mieszkanie powinno być przytulne. Co konkretnie oznacza dla Pani to słowo?
• Mówi Pan, że cena jest zbyt wysoka. Czy mógłby Pan sprecyzować, jaki budżet ma Pan na myśli? To pozwoli mi lepiej dopasować oferty do pańskich oczekiwań
• Zależy Pani na dobrej lokalizacji. Co dla Pani oznacza dobra lokalizacja?

2. Aktywne słuchanie

Okaż zainteresowanie tym, co mówi rozmówca. Powtórz jego słowa i zadaj pytania uzupełniające, aby pokazać, że słuchasz i starasz się zrozumieć.
Przykłady:

• Klient: „Szukam domu w cichej okolicy, ale blisko centrum”
  Pośrednik: „Rozumiem, że zależy Panu na ciszy i spokoju, ale jednocześnie chce Pan mieć łatwy dostęp do centrum miasta. Czy są jeszcze jakieś ważne dla Pana kwestie dotyczące lokalizacji?”
• Klient: „Zależy mi na tym, aby mieszkanie było jasne i przestronne”
  Pośrednik: „Jasne i przestronne... Czyli duże okna i otwarta przestrzeń są dla Pani priorytetem? A może są jeszcze jakieś inne ważne dla Pani elementy?”
• Klient: „Nie chcę mieszkania w bloku”
  Pośrednik: „Rozumiem, że woli Pan dom lub kamienicę. Czy ma Pan na myśli jakiś konkretny typ zabudowy?”

3. Parafrazowanie

Upewnij się, że dobrze zrozumiałeś(-aś) rozmówcę, parafrazując jego wypowiedź.
Przykłady:

• Klient: „Chciałbym, żeby dom miał duży ogród”
  Pośrednik: „Czyli ważna jest dla Pana przestrzeń wokół domu, gdzie mógłby Pan spędzać czas na świeżym powietrzu?”
• Klient: „Nie chcę mieszkania na parterze”
  Pośrednik: „Jeśli dobrze rozumiem, obawia się Pani hałasu i braku prywatności na parterze?”
• Klient: „Cena jest dla mnie kluczowa”
  Pośrednik: „Czyli poszukuje Pan nieruchomości w możliwie najbardziej przystępnej cenie?”

4. Podsumowanie i nazywanie uczuć

Co jakiś czas warto zatrzymać się i podsumować to, co zostało powiedziane. Można też nazwać uczucia, które towarzyszą rozmowie.
Przykłady:

• „Widzę, że ta kwestia jest dla Pani bardzo ważna. Zastanówmy się razem, jak możemy ją rozwiązać”
• Rozumiem Pana obawy. Zapewniam, że zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby transakcja przebiegła sprawnie i bezpiecznie”
• „Cieszę się, że udało nam się znaleźć kompromis w tej kwestii”

Otwarta i empatyczna komunikacja to fundament budowania trwałych i satysfakcjonujących relacji, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Kiedy potrafimy wczuć się w sytuację drugiej osoby, zrozumieć jej perspektywę i potrzeby, tworzymy przestrzeń do prawdziwego dialogu i współpracy.

Stephen R. Covey w swojej książce 7 nawyków skutecznego działania trafnie zauważył, że „ludzie się otwierają, gdy masz pragnienie ich zrozumieć”. To zdanie idealnie oddaje istotę empatycznej komunikacji. Kiedy wykazujemy szczere zainteresowanie drugą osobą, jej myślami i uczuciami, budujemy zaufanie i otwieramy drogę do głębszego połączenia.

Pamiętajmy o tym w naszych codziennych interakcjach. Zadawajmy pytania, słuchajmy aktywnie, starajmy się zrozumieć perspektywę innych. Niech empatia i otwartość towarzyszą nam w każdej rozmowie!

Przemysław Smalkowski - Charyzmatyczny przedsiębiorca, z pasją do ludzi i nieruchomości. Motywuje i odkrywa ukryty potencjał. Energetyzujący mówca. Współtwórca sieci biur Express House Real Estate, marki Gold Label oraz Domofan.pl. Wspiera lokalne inicjatywy. Rodzina, sport i motoryzacja – to jego pasje.