Spółdzielnia mieszkaniowa to podmiot działający na podstawie ustawy z dnia 16 września 1982 roku prawo spółdzielcze oraz ustawy z dnia 15 grudnia 200 roku o spółdzielniach mieszkaniowych. Jej zadaniem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb jej członków, oraz ich rodzin. Odbywa się to poprzez dostarczanie im samodzielnych lokali mieszkalnych, domów jednorodzinnych i lokali o innym przeznaczeniu.
Co to jest spółdzielnia mieszkaniowa?
Przedmiot działalności spółdzielni może być jednak znacznie szerszy. Spółdzielnia ma prawo realizować następujące zadania:
- budować lub nabywać budynki w celu ustanowienia na rzecz członków spółdzielczych lokatorskich praw do znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych,
- budować lub nabywać budynki w celu ustanowienia na rzecz członków odrębnej własności znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu, a także ułamkowego udziału we współwłasności w garażach wielostanowiskowych,
- budować lub nabywać domy jednorodzinne w celu przeniesienia na rzecz członków własności tych domów,
- udzielać pomocy członkom w budowie przez nich budynków mieszkalnych lub domów jednorodzinnych,
- budować lub nabywać budynki w celu wynajmowania lub sprzedaży znajdujących się w tych budynkach lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu.
Zadania, które spółdzielnia realizuje, określone są w uchwalonym przez nią statucie.
Spółdzielnia nie może przy tym odnosić korzyści majątkowych, w szczególności z tytułu przekształceń praw do lokali.
Nieruchomości znajdujące się w zasobach spółdzielni muszą być przez nią zarządzane. Spółdzielnia może również zarządzać nieruchomością nie stanowiącą jej mienia, na podstawie umowy zawartej z jej właścicielem.
Kto może zostać członkiem spółdzielni mieszkaniowej?
Członkiem spółdzielni może zostać osoba fizyczna, nawet nie posiadająca zdolności do czynności prawnych lub gdy ma taką zdolność ograniczoną. Członkami spółdzielni mogą również zostać małżonkowie, chociażby spółdzielcze prawo do lokalu albo prawo odrębnej własności lokalu przysługiwało wyłącznie jednemu z nich. Małżonek członka może skorzystać z roszczenia o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Członkiem spółdzielni może zostać także osoba prawna, jednak nie będzie jej przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.
Członkowie muszą wnieść do spółdzielni wpisowe, którego wysokość nie może przekraczać ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Mają oni również pewne obowiązki wobec spółdzielni, a należy do nich uczestniczenie w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni prze uiszczanie opłat określonych w statucie. Obowiązek ten dotyczy również osób niebędących członkami spółdzielni, posiadających prawo własności lokalu należącego do spółdzielni, oraz osób którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.
Każda spółdzielnia tworzy fundusz remontowy, na którym gromadzone są środki przeznaczane później na remont zasobów mieszkaniowych. Odpisy na ten fundusz obciążają koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Obowiązek uiszczania regularnych wpłat na fundusz remontowy dotyczy członków spółdzielni, właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni oraz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.
Spółdzielnię mogą założyć osoby fizyczne, w liczbie nie miej niż 3. Następnie muszą stworzyć i podpisać jej statut, w którym między innymi powinni określić przedmiot działalności spółdzielni, nazwę spółdzielni, czas jej trwania, o ile został określony, wysokość wpisowego, wysokość i ilość udziałów, terminy i sposób ich wnoszenia, zasady przyjmowania i wykluczania członków, zasady powoływania organów spółdzielni.